top of page

Expressie

Wat voor expressie je gebruikt en hoeveel je wil inzetten tijdens het lesgeven, is per leraar verschillend. 
 
Het moet:
  1. bij jou als type leraar passen, zodat leerlingen accepteren wat je vertelt;
  2. de stof meer boeiend maken, zodat leerlingen er een beeld bij krijgen en het gemakkelijker onthouden.
Om na te gaan wat bij jou en bij de stof past, kun je het beste met lesvoorbereidingen experimenteren voor de spiegel of voor een camera. Hieronder vind je oefeningen bij de verschillende vormen van expressie.
Zichtbare expressie
Hoorbare expressie
Mimiek, oogcontact, gebaren, houding en beweging, oftewel de zichtbare expressieve factoren zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Als je tijdens het praten amper beweegt in je gezicht of met je lichaam, dan is de kans groot dat je ogen ook 'doffer' gaan staan. Het wordt een vlak geheel. Volgende oefeningen kun je doen, om je zichtbare expressie levendiger te maken. Oefen de verschillende onderdelen eerst apart, neem dan een stukje les van jezelf op, waarin je alles samen voegt. Aan de hand van de opnamen kun je jezelf bijschaven, totdat je de bewegingen hebt gevonden die echt bij je passen.
Mimiek
  • Trek iedere ochtend en avond, als je toch je tanden poetst, gekke bekken naar jezelf in de spiegel. Voel bewust welke spieren je zoal gebruikt in je gezicht.
  • Vertel kort iets aan jezelf voor de spiegel, waar je erg enthousiast over bent en gebruik zoveel mogelijk gezichtsspieren. Overdrijf eerst, bouw daarna geleidelijk aan af, totdat het er natuurlijk maar wel levendig genoeg uit ziet 
Oogcontact
  • Neem jezelf voor om bewust echt oogcontact te nemen met je beste vrienden, vriendinnen en/of familie: personen waar je je bij op je gemak voelt. Luister met volle aandacht naar ze, terwijl je regelmatig oogcontact neemt. Kijk mensen dus niet onafgebroken aan, want dat komt erg 'creepy' over.
  • Doe hetzelfde bij een collega, de cassière, de baliemedewerker, etc. Mensen waarbij je (meestal kort) zakelijk contact hebt. Geef hen jouw oprecht geïnteresseerde blik.
  • Scan tijdens het lesgeven je klas met de 'vuurtorenblik'. Als een vuurtoren gaat je blik door de klas. Kijk je leerlingen aan met dezelfde oprechte belangstelling, zoals je deed bij je vrienden en familie.
Bouw de momenten van oogcontact op: spreek eerst vaste momenten met jezelf af, bijv. aan het begin van iedere les. Breid dan de momenten uit, net zolang totdat je er niet meer bij nadenkt en het toepast in je dagelijkse leven.
Gebaren, houding en beweging
  • Bekijk filmpjes van sprekers die je overtuigend vindt over komen.
  • Analyseer hoe deze sprekers hun gebaren, houding en beweging inzetten om het verhaal krachtiger te maken.
  • Probeer in de huid van je voorbeeldspreker(s) te kruipen en vertel op deze manier een stukje les, waarbij je jezelf opneemt.
  • Schaaf jezelf net zolang bij, totdat je gebaren, houding en beweging in kunt zetten, dat bij je past en dat je verhaal effectief ondersteunt.
Hoorbare expressie, oftewel: zinsmelodie, volumeverschillen, pauzes, spreektempo en klemtonen, kun je het beste oefenen bij het vertellen van een verhaal. Wellicht ken je kinderen in je omgeving waar je kinderboekjes aan kunt voorlezen. Daar kun je je hoorbare expressie perfect mee trainen.
 
Ga vervolgens aan de slag met een verhaal dat je in je eigen lessen kunt vertellen. Deze opdracht geven we ook in de cursus. Studeer het verhaal goed in, zodat je niet meer na hoeft te denken over de inhoud. Probeer te spelen met de verschillende hoorbare expressieve factoren om spanning op te bouwen en een effectieve timing in te zetten. Cabaretiers oefenen op deze manier eindeloos met hun teksten. Let wel: hoorbare expressie kun je alleen overtuigend inzetten als je zelf 100% overtuigd bent van je verhaal. Daarbij geldt ook: hoe vaker je oefent, hoe natuurlijker je expressie zult inzetten.
bottom of page